VẨN ĐỤC DỊCH KÍNH (RUỒI BAY): CÓ ĐÁNG LO KHÔNG?
VẨN ĐỤC DỊCH KÍNH (RUỒI BAY): CÓ ĐÁNG LO KHÔNG?
Nhiều người đột ngột thấy trong mắt xuất hiện những chấm đen, sợi mảnh hay đốm lơ lửng, di chuyển theo hướng nhìn. Hiện tượng này thường được gọi là “ruồi bay”, trong y khoa gọi là vẩn đục dịch kính. Vậy hiện tượng này có đáng lo không?
🌀 Cơ chế hình thành
Bên trong mắt có một chất dạng gel trong suốt gọi là dịch kính. Khi tuổi tác tăng hoặc do một số yếu tố khác, dịch kính dần hóa lỏng, co lại và xuất hiện những sợi nhỏ hoặc mảnh vỡ protein. Chúng tạo bóng trên võng mạc khiến ta thấy như có “ruồi” hoặc “mạng nhện” trước mắt.
🔎 Triệu chứng thường gặp
- Thấy chấm đen, đốm, sợi hoặc hình vòng lơ lửng, di động khi đảo mắt.
- Có thể kèm theo chớp sáng như tia chớp (photopsia).
- Thường rõ hơn khi nhìn nền sáng (trời xanh, tường trắng).
⚠ Độ nguy hiểm
- Phần lớn trường hợp lành tính, liên quan đến thoái hóa dịch kính tuổi già.
- Tuy nhiên, nếu vẩn đục xuất hiện đột ngột, nhiều lên nhanh, kèm chớp sáng, mưa muỗi hoặc mờ mắt → có thể do rách/võng mạc bong, rất nguy hiểm, cần khám cấp cứu ngay.
🩺 Theo dõi và điều trị
- Với trường hợp lành tính: thường chỉ cần theo dõi, hiện tượng có thể giảm dần theo thời gian khi não “làm quen”.
- Tránh dụi mắt, hạn chế hoạt động gắng sức mạnh nếu mới xuất hiện.
- Khám mắt định kỳ để theo dõi võng mạc.
- Trong trường hợp vẩn đục nhiều, ảnh hưởng chất lượng sống, có thể cân nhắc: laser phá vẩn đục (YAG vitreolysis).
✅ Lời khuyên cho bệnh nhân
- Nếu xuất hiện “ruồi bay” mới, đặc biệt kèm chớp sáng hay mờ mắt, hãy đi khám ngay để loại trừ rách võng mạc.
- Với vẩn đục lâu ngày, ít thay đổi, có thể yên tâm theo dõi định kỳ.
- Khám mắt 6–12 tháng/lần để bảo vệ thị lực lâu dài.
👉 Tóm lại: Vẩn đục dịch kính đa phần không nguy hiểm, nhưng xuất hiện đột ngột hoặc kèm theo triệu chứng bất thường cần đi khám ngay để tránh biến chứng nguy hiểm cho mắt.
THS. BS Nội Trú Nguyễn Trịnh Bảo An
Hotline: 0983639405
Zalo: 0983639405